Waarom slapen tijdens werk voordelig is voor werknemer én werkgever

Dat een goede nachtrust belangrijk is, lijkt common sense. Toch krijgt slaap (nog) weinig aandacht in onze maatschappij – laat staan dat powernappen tijdens werk wordt aangemoedigd. Dr. Alexander van Eekelen is consultant op het gebied van slaap en vertelt alles over het belang van rust en waar het met onze slaapcultuur naartoe gaat. “De slaaprevolutie gaat nú van start.” 

Een goede basis

Onze behoefte aan slaap is heel basaal en zelfs één van de eerste levensbehoeftes. Toch ervaren veel mensen slaapproblemen, waardoor ze bijvoorbeeld niet uitgerust op hun werk zitten. Maar moe of niet, we geven niet snel toe aan onze behoefte om te slapen. “Dat heeft te maken met onze calvinistische instelling,” vertelt Alexander. “In onze westerse samenleving associëren we slaap nog steeds met luiheid. Hoewel grote bedrijven als Google, Facebook en Uber tegenwoordig powernapruimtes hebben, wordt in de meeste werkomgevingen juist beknibbeld op plekken om even tot rust te komen.” En niet te vergeten dat het bijna als prestatie wordt gezien om weinig te slapen. “Dat zie je bijvoorbeeld sterk bij artsen, die soms diensten van 24 uur draaien. Slapen is het tegenovergestelde van commitment en drive. Slapen is inactiviteit.”

Uit onderzoek blijkt dat je hersenen tijdens je slaap een soort van programma afdraaien, waarbij diepe slaap, oppervlakkige slaap en REM slaap zich steeds afwisselen. Alexander: “Je lijf is tijdens die verschillende stadia bezig met herstellen en nieuwe energie opdoen.” In de eerste paar slaapuren herstelt je spierweefsel en DNA-materiaal en maak je nieuwe cellen aan. “Daar komt ook de term ‘schoonheidsslaap’ vandaan: als je goed slaapt zie je er frisser en beter uit.” Het duurt zo’n 7 tot 8 uur voor het volledige programma is voltooid. “Als je je lichaam hiervoor niet volledig de tijd geeft, krijg je hetzelfde effect als je je was halverwege uit je machine haalt: je kleding is niet helemaal schoon en drijfnat. Niet het effect waar je voor ging, dus.”

Grote risico’s

Als je structureel te weinig slaapt, heeft dat een negatieve invloed op je lichamelijke en geestelijke gezondheid. “Je lichaam herstelt minder snel. Je wordt emotioneler, chagrijnig, prikkelbaar.” Daarnaast raakt je hormoonhuishouding ervan in de war. Er ontstaat een disbalans tussen de hormonen leptine en ghreline, die verzadiging en hongerprikkels aangeven. “Je lichaam denkt dat je energie te kort hebt en wil daarom meer eetmomenten nemen. Je kunt je dus eigenlijk echt slank slapen,” lacht Alexander.

Op lange termijn zijn de gevolgen van slaaptekort een stuk ernstiger. “Je krijgt te maken met een risico op ziekten, doordat je immuunsysteem niet meer zo sterk is. Psychische klachten, depressies, burn-outs; je kunt het allemaal linken aan slaapgebrek.” Uiteindelijk leidt dit tot verzuim. Voor jezelf én je werkgever niet fijn; absenteïsme kost veel geld. “Maar ook als je wel op je werk bent en geen goede prestaties kunt leveren door een gebrek aan slaap, kost dit je werkgever een hoop geld. Presenteïsme heet dat en het is zelfs een groter probleem,” legt Alexander uit. “De geschatte kosten zijn wel tot zes keer hoger dan verzuimkosten.”

Eén meubel, drie oplossingen

Het is voor werkgevers dus de moeite waard te investeren in manieren om tot rust te komen tijdens het werk. Alexander: “Je ziet dat de slaaprevolutie nu echt van start gaat. Steeds meer kantoren hebben meubilair waarop medewerkers zo optimaal mogelijk kunnen relaxen, zoals de Loungescape Powernap. Het handige aan dit meubel is dat het zowel voor slaperige als vermoeide mensen geschikt is.” Wat het verschil is? “Slaperig ben je omdat je gebrek hebt aan slaap: je hebt ’s nachts liggen woelen of misschien heb je last van een jetlag. Vermoeidheid heeft te maken met een fysieke of mentale inspanning. Zwaar werk, te veel hooi op je vork genomen of hard gesport.”

De drie verschillende programma’s maken het meubel zo geschikt voor allerlei verschillende doelgroepen. Met de bijbehorende app stuur je het Whole-Body-Vibration matras – powered by Neurosonic – aan, die een aangename hoeveelheid trillingen geeft over verschillende plekken op je lichaam. “Het programma ‘Powernap’ is ideaal als je even niet goed kunt presteren en een boost in je productiviteit nodig hebt. Door de trillingen word je binnen 12 of 24 minuten weer actief en alert.” Heb je vermoeide spieren doordat je op je werk met stressvolle situaties te maken hebt of misschien gesport hebt? Dan is het programma ‘Relaxation’ (10, 20, 25 of 39 minuten) ideaal. Het laat je ontspannen en vermindert stress aanzienlijk. “Daarnaast is het meubel praktisch als je een onregelmatig dag- en nachtritme hebt, bijvoorbeeld omdat je ploegendiensten draait of veel reist voor je werk. Het programma ‘Recovery’ duurt met 37 tot 41 minuten iets langer, maar geeft je genoeg energie om weer fris en alert verder te kunnen met je werkzaamheden.”

Maar wat als je in zo’n korte tijd niet in slaap kunt vallen? “Dat hoeft ook niet per se,” legt Alexander uit. “Door even te liggen kan je lichaam ook genoeg ontspannen, zeker als je ‘Relaxation’ aanzet. Maar als je écht moe bent en het programma ‘Powernap’ gebruikt, dan zal je 8 van de 10 keer in slaap vallen.” Anders kun je jezelf altijd nog trainen. “Als je elke dag op dezelfde tijd even gaat liggen, went je lijf aan dat moment van ontspanning. Als je dit langer volhoudt, zal je op een gegeven moment misschien ook wel in slaap vallen. Dutten kun je leren.”

Benieuwd geworden wat de Ahrend Loungescape Powernap, ontworpen door Basten Leijh, voor jou kan betekenen? Bekijk hier meer informatie en neem contact op om het meubel zelf eens te proberen!

Meer weten over slaap in combinatie met onregelmatig werken? Lees hier hoe Alexander en zijn team je kunnen helpen.